XX mundialın iştitakçıları: XORVATİYA

13 gündən sonra Braziliyada sayca XX dünya çempionatı start götürəcək. Futbolxeber.az saytı oxucuları mundial iştirakçıları ilə yaxından tanış edir. Bu dəfə Xorvatiya millisindən söhbət açacağıq.

TARİXƏ SƏYAHƏT

Xorvatiyada futbol XIX əsrin sonlarında yaranıb. Ölkənin ilk futbol klubları “PniSK” və “HASK” 1903-cü ildə təsis edilib. Hər iki klub paytaxt Zaqrebi təmsil edirdi. 3 ildən sonra bu komandalar ilk dəfə üz-üzə gəldilər. Bu oyun Xorvatiyada baş tutan ilk matç kimi tarixə düşüb. Qarşılaşma 1:1 hesabı ilə yekunlaşıb.

Zaman keçdikcə ölkədə futbola maraq daha da artırdı. Daha sonra 1905-ci ildə “Slaviya”, 1906-cı ildə “Konkordiya”, 1907-ci ildə “Seqesta” və “Kroatsiya”, 1911-ci ildə “Hayduk” və “Qradjanski” klubları yaradılıb.

Xorvatiya yığması qeyri-rəsmi ilk oyununu 1907-ci ildə keçirib. Milli komanda Çexiyanın “Slaviya” klubu ilə ardıcıl iki oyun keçirib. 5 il sonra, 1912-ci ildə Xorvatiya Futbol İttifaqı yaradıldı. Həmin ildə ilk ölkə çempionatı keçirilib və Zaqrebin “XASK” klubu ilk Xorvatiya çempionu kimi tarixə düşüb.

İlk dünya müharibəsindən sonra Xorvatiya, Serbiya və Sloveniya futbol federasiyaları birləşərək vahid quruma - Yuqoslaviya Futbol İttifaqına daxil olublar. İttifaqın prezidenti isə “XASK” klubunun keçmiş prezidenti Xinko Vyurt seçilib. Xorvatiya klubları 1940-cı ilə kimi Yuqoslaviya çempionatında mübarizə aparıb.

1991-ci ildə Xorvatiya müstəqillik qazandı. 1 il əvvəl yaradılan Xorvatiya Futbol İttifaqı 1992-ci ildə həm UEFA-ya, həm də FİFA-ya üzv oldu.

Avro-1996-nın təsnifat mərhələsində inamlı təsir bağışlayan Xorvatiya yığması qitə birinciliyinin final mərhələsinə vəsiqə qazandı. D qrupunda 2 qələbə qazanıb, 1 dəfə uduzan xorvatlar qrup ikincisi kimi 1/4 finala yüksəldilər. Amma yarımfinala gedən yolda Xorvatiya gələcək çempion Almaniya qarşısında aciz qaldı.

Müstəqil Xorvatiya yığması tarixindəki ilk oyununu oktyabrın 17-də ABŞ-a qarşı keçirib. Paytaxt Zaqrebdə baş tutan görüş xorvatların 2:1 hesablı qələbəsiylə yekunlaşıb. 2006-cı ilin 7 oktyabrında Andorranın qapısından 7 cavabsız qol keçirən xorvatlar bununla da tarixi ərzindəki ən böyükhesablı qələbəsini qazanıb. 2009-cu ilin 9 sentyabrında İngiltərə millisi xorvatları 5:1 hesabı ilə darmadağın etdi ki, bu da Xorvatiya yığmasının tarixindəki ən ağır yenilgidir.

UĞURLAR

Xorvatiya millisi tarixi ərzindəki ən böyük uğurunu DÇ-1998-də qazanıb. Fransa baş tutan mundialın debütantı olan xorvatlar çoxlarını gözləmədiyi halda, turniri bürünc medalla başa vurdular. Bu, Xorvatiyanın böyük turnirlərdə qazandığı ilk və yeganə medaldı.

4 dəfə iştirak etdiyi Avropa çempionatlarında heç vaxt medalçılar sırasına düşməyən Xorvatiya yığması 2 dəfə 1/4 finala kimi irəliləyib. Lakin həm 1996, həm də 2008-ci illərdə komanda yarımfinal yolunda yenilgi acısı yaşayıb.

REKORDÇULAR

Xorvatiya millisinin heyətində ən çox oyun keçirən futbolçu Stipe Pletikoşadır. O, 1999-cu ildən bu günə kimi şərəfini qoruduğu yığmada 111 oyuna çıxıb. 2002-ci ildən millidə çıxış edən Dario Srnanın da aktivində 111 oyun var. 2001-ci ildən Xorvatiya millisində forma geyən Yospi Şimuniçin aktivində isə 105 oyun var.

Xorvatiya millisinin tarixindəki ən yaxşı bombardir Davor Şukerdi. 1990-2002-ci illər aralığında o, yığmada 45 dəfə fərqlənib. 2004-cü ildən Xorvatiya millisinin formasını geyən əslən braziliyalı olan Eduardo Da Silvanın aktivində 29 qol var. Dario Srna isə 21 dəfə fərqlənib.

MUNDİLLARDA

İlk dəfə DÇ-1998-ə qatılan Xorvatiya yığması H qrupunda yer alıb. Argentinadan geri qalmasına baxmayaraq, xorvatlar Yaponiya və Yamaykanı üstələyərək, 1/8 finala adlayıb. Bu mərhələdə Davor Şukerin penaltidən vurduğu qolla Rumıniyanı 1:0 hesabı ilə məğlub edən Xorvatiya, adını 1/4 finala yazdırıb. Bu mərhələ Almaniyanı üstələyən xorvatlar, yarımfinalda meydan sahibi və gələcək dünya çempionu Fransa qarşısında aciz qalıb. Üçüncü yer uğrunda Hollandiyanı məğlub edən Xorvatiya millisi mundialı bürünc medalla başa vurub.

4 il sonra baş tutan mundial Xorvatiyanın fiaskosu ilə nəticələnib. İtaliyanı məğlub etməsinə baxmayaraq, Ekvador və Meksika qarşısında aciz qalan xorvatlar İtaliya və Meksikanın ardından qrupu üçüncü yerdə tamamlayıb.

DÇ-2006-da da eyni hal yaşandı. Braziliyaya 0:1 hesabı ilə uduzan Xorvatiya millisi, Avstraliya (2:2) və Yaponiyayla (0:0) bərabərə qaldı. Cəmi 2 xal toplayan Xorvatiya yığması mundialla yenə qrup mərhələsində vidalaşdı. 

Ötən mundialdan kənarda qalan Xorvatiya millisi Braziliyada tarixi ərzində dördüncü dəfə dördilliyin ən böyük turnirinə qatılacaq.

PÜŞK VƏ TƏQVİM

Əvvəldən dördüncü səbətdə yer alan Xorvatiya millisinin püşkdə bəxti gətirmədi. Komanda “A” qrupunda - meydan sahibləri Braziliya, Meksika və Kamerunla mübarizə aparacaq. Meydan sahibi Braziliya millisi nəinki bu qrupun, hətta turnirin əsas favoritlərindəndir. Meksika və Kamerun yığmalarını da hesabdan silmək olmaz. Mütəxəssislərin fikrincə, Braziliya millisi bu qrupun qalibi olacaq. İkinci yer uğrunda da məhz digər 3 komanda mübarizə aparacaq.

Xorvatiya millisi mundialdakı ilk oyununu meydan sahiblərinə qarşı keçirəcək. Braziliya - Xorvatiya matçı həm də dünya çempionatının açılışı olacaq. İyunun 12-də keçiriləcək qarşılaşma “Arena Korintians”da baş tutacaq. İkinci oyununda Xorvatiya millisi Kamerunla üz-üzə gələcək. Manaus şəhərindəki “Amazoniya” stadionunda keçiriləcək bu oyun 18 iyunda baş tutacaq. Qrupdakı son oyununda isə Xorvatiya millisi Meksikayla münasibətlərinə aydınlıq gətirəcək. Bu oyun iyunun 23-də baş tutacaq və “Arena Pernambuku”da keçiriləcək.