28 Mart 2024, Cümə axşamı
Ağabala Ramazanov qayıtdı - FOTO
"Zirə"dən ardıcıl 15-ci qələbə
“Səbail”in hücumçusu: 1 qol, 2 qələbə
U-21 millimiz Ukraynaya da uduzdu

Xarici futbol

XX mundialın iştirakçıları: FRANSA

16 gündən sonra Braziliyada sayca XX dünya çempionatı start götürəcək. Futbolxeber.az saytı oxucuları mundial iştirakçıları ilə yaxından tanış edir. Bu dəfə Fransa millisindən söhbət açacağıq.

TARİXƏ SƏYAHƏT

Fransa Futbol Federasiyası 1919-cu ilin 7 aprelində təsis edilib. Federasiyanın mənzil-qərargahı Parisdə yerləşir. Fransa Futbol Federasiyası 1907-ci ildən FİFA-nın, 1954-cü ildən isə UEFA-nın üzvüdür. Təbii ki, federasiyanın FİFA-ya üzv olma tarixi sizi çaşdıra bilər. Sual yaranır ki, 1919-cu ildə yaradılan qurum necə 1907-ci ildə FİFA-ya üzv ola bilər? Məsələ bundadır ki, həmin vaxt FİFA-ya Fransa Beynəlxalq İdman Komitəsi üzv olub. Sonradan futbol federasiyası da məhz İdman Komitəsinin əsasında yaradılıb. Hazırda Fransa Futbol Federasiyasına Noel Le Qraz başçılıq edir.

Fransada ilk olaraq olimpiya yığması yaradılıb. Bu komanda 1900-cu ildə Parisin ev sahibliyi etdiyi olimpiadada iştirak üçün təsis edilmişdi. Komandanın çıxışı uğurlu alındı və fransızlar ev sahibliyi etdiklərin olimpiadanı gümüş medalla başa vurdular. Ölkənin əsas yığması isə 3 il sonra təsis edildi. Elə bu səbəbdəndir ki, Fransa milli komandası tarixindəki ilk oyunu 1904-cü il, mayın 1-də Brüsseldə keçirib. Belçikaya qarşı baş tutan görüşdə 6 qol vurulsa da, qalib aşkarlanmayıb - 3:3.

Fransa futbolunun tarixinə düşən 3 (ilk matç, ən böyükhesablı qələbə və ən ağır məğlubiyyət) oyundan biri Azərbaycanla bağlıdır. Təəssüflər olsun ki, Fransa millisi tarixi ərzindəki ən böyükhesablı qələbəni məhz yığmamız üzərində qazanıb. 1995-ci ilin 6 sentyabrında AÇ-1996-nın seçmə mərhələ görüşündə fransızlar yığmamızın qapısından 10 cavabsız top keçiriblər. Bu matç Oser şəhərində baş tutmuşdu. Elə ona görə də həmin ağır yenilgi Azərbaycan futbolunda daha çox “Oser faciəsi” kimi tanınır.

Fransızların tarixi ərzindəki ən biabırçı yenilgi isə 10:0-dan da pis nəticədir. Belə ki, 1908-ci ilin 17 oktyabrında Londonda baş tutan qarşılaşmada Danimarka millisi fransızları 17:1 hesabı ilə diz çökdürüb.

UĞURLAR

Fransa millisi 4 dəfə dünya çempionatında medalçılar sırasına düşüb. İlk belə uğur 1958-ci ilə təsadüf edir. İsveçdə baş tutan mundialda komanda bürünc medallara sahib çıxıb. 1986-cı ildə Meksikada keçirilən turnirdə də fransızlar yenə üçüncülüklə kifayətləniblər. Əvəzində 1998-ci ildə Fransa yığması ev sahibliyi etdiyi dünya çempionatında tarixi ərzində ən böyük uğura imza atıb. Komanda finalda Braziliyanı 3:0 hesabı ilə darmadağın edərək dünya kubokunu qazanıb. 2006-cı ildə komanda 8 il əvvəlki uğurunu təkrarlamağa yaxın olsa da, həlledici qarşılaşmada İtaliya millisi buna imkan verməyib.

Dünya çempionatından fərqli olaraq, Avropa birincliyində fransızlar 2 dəfə fəxri kürsünün ən yüksək pilləsinə qalxmağa müvəffəq olublar. Əvvəlcə 1984-cü ildə ev sahibliyi etdiyi qitə çempionatının qalibi olan komanda, 16 il sonra bu uğuru Hollandiya və Belçikanın birgə təşkil etdiyi turnirdə təkrarladı. 1996-cı ildə İngiltərə keçirilən Avropa çempionatında isə Fransa bürünc medala sahih çıxıb.

Fransa millisi Danimarkayla birgə Konfederasiyalar Kubokunun qalibi olmuş 2 Avropa ölkəsindən biridir. Özü də skandinaviyalılardan fərqli olaraq, fransızlar bu uğura 2 dəfə - 2001 və 2003-cü illərdə imza atıblar.

Yeganə Olimpiya çempionluğunu isə Fransa millisi 1984-cü ildə, Los-Ancelesdə baş tutan olimpiadada qazanıb.

REKORDÇULAR

Fransa millisinin tarixində ən çox oyun keçirən futbolçu Lilian Türamdır. O, 1994-2008-ci illər aralığında yığmada 142 matça çıxıb və 2 qol vurub. Onun ən yaxın izləyicisi Tyerri Anridir. Hələ də futbolçu karyerasını davam etdirən təcrübəli forvard 1997-2010-cu illər aralığında yığmada 123 matça çıxıb və 51 qol vurub. Rekordçuların siyahısında ilk “üçlüy”ü Marsel Desayi qapayır. O, 1993-2004-cü illər ərzində millidə çıxış edib. Bu müddət ərzində Desayi 116 matçda forma geyib.

Oyun sayına görə ikinci olan Tyerri Anri qol sayında liderdi. Belə ki, təcrübəli forvard 123 matçda 51 qolla vurmaqla Fransa yığmasının tarixindəki ən yaxşı bombardirdi. Hazırda UEFA prezidenti olan Mişel Platini 1976-1987-ci illər aralığında 72 oyuna çıxıb və 41 qol vurub. Anri kimi hələ də klub karyerasını davam etdirən David Trezege isə 71 oyunda 34 dəfə fərqlənib.

FRANSA MİLLİSİ MUNDİLLARDA

Fransa millisi 1930-cu ildə Uruqvayda keçirilən ilk dünya çempionatının iştirakçıları arasında olub. Elə mundiallar tarixindəki ilk oyunda meydana çıxan 2 komandadan biri də məhz Fransa yığmasıdır. Fransızlar 3 oyunda yalnız 1-də qələbə qazanmaqla ilk dünya çempionatını yeddinci pillədə tamamlayıb. Növbəti mundialda 1/8 finalda dayanan fransızlar, 1938-ci ildə də turnirlə 1/4 finalda vidalaşıb.

II dünya müharibəsindən sonrakı ilk mundialı kənardan izləyən Fransa yığması, 1954-cü ildə turnirdə mübarizəni qrup mərhələsində dayandırsa da, 4 il sonra bürünc medala sahib çıxmağı bacarıb.

1962, 1970 və 1974-cü illərdəki mundialdan kənarda qalan Fransa, DÇ-1966 və DÇ-1978-i də elə qrup mərhələsində tərk edib. 1982-ci ildə dördüncü olan fransızlar 4 il sonra bu nəticəni yaxşılaşdıraraq, bürünc medala sahib çıxıblar.

1990 və 1994-cü illərdə dördilliyin ən böyük turnirlərindən kənarda qalan Fransa yığması son 5 mundialda mübarizə aparmaq hüququ qazanıb.

Braziliyada 14-cü dəfə mundial həyəcanı yaşayacaq Fransa yığması bu günə kimi dünya çempionatlarında 54 oyuna çıxıb. Bu matçların 25-də qalib gələn fransızlar, 11 dəfə meydandan heç-heçə, 18 dəfə də məğlubiyyətlə ayrılıblar. Komanda dünya çempionatlarında vurduğu 96 qolun qarşılığında öz qapısında 68 qol görüb.  

PÜŞK VƏ TƏQVİM

Fransa millisi püşkatmadan öncə dördüncü səbətdə yer alırdı. Komanda püşkə əsasən “E” qrupunda qərarlaşıb. Fransa millisinin rəqibləri isə İsveçrə, Ekvador və Hundoras olacaq. İlk başda, Fransa millisinin bu qrupun favorit qismində göstərmək olar. Lakin bunun üçün komanda xeyli səy göstərməlidir. Çünki fransızlar kimi İsveçrə və Ekvador yığmasının da play-off uğrunda sona kimi vuruşacağı şübhəsizdir.

Fransa millisi mundialdakı ilk oyununu Hondurasa qarşı keçirəcək. Bu matç iyunun 15-də, Beyra-Rioda baş tutacaq. İkinci turda isə azarkeşlər qrupda yer alan 2 Avropa təmsilçisinin duelinə şahidlik edəcəklər. İsveçrə - Fransa matçı iyunun 20-də Fonte-Novada keçiriləcək. Qrupdakı son matçında isə fransızlar Ekvadorla üz-üzə gələcəklər. Bu matç iyunun 25-də, möhtəşəm “Marakana” stadionunda baş tutacaq. 




Şərh yazılmayıb
ŞƏRH YAZ
Adınız, Soyadınız *  
E-mail    
Təhlükəsizlik kodu    
Kodu daxil edin *  







Arxiv

Mart 2024
B.eÇ.aÇC.aCŞB
01 02 03
04 05 06 07 08 09 10
11 12 13 14 15 16 17
18 19 20 21 22 23 24
25 26 27 28 29 30 31